Menu
Εκτός από το να εξασφαλίζουν την ιδανική θερμοκρασία, τα σύγχρονα κλιματιστικά αναλαμβάνουν και μία ακόμη εξίσου σημαντική «αποστολή»: φροντίζουν να φιλτράρουν και να καθαρίζουν τον αέρα που ανακυκλώνουν μέσα στον κλιματιζόμενο χώρο. Στη μετά κορωνοϊού εποχή, τo μεγάλο διακύβευμα είναι κατά πόσο το καταφέρνουν, ώστε να αναπνέετε πάντοτε φρέσκο και υγιεινό αέρα, απαλλαγμένο από ρύπους, αλλεργιογόνα, μικροοργανισμούς ή ακόμη και δυσάρεστες οσμές.
Όπως μας λέει η υπεύθυνη του κλάδου κλιματισμού του Συνδέσμου Βιομηχανιών & Επιχειρήσεων Ηλεκτρικών Συσκευών – Applia Hellas, Χριστίνα Αντωνίου: «Το υγιεινό περιβάλλον έχει γίνει τα τελευταία χρόνια μία από τις πιο βασικές προτεραιότητες των κατασκευαστών air-condition. Υπάρχουν οικιακά κλιματιστικά με φίλτρα που παγιδεύουν μικροσκοπικά σωματίδια σκόνης, αλλεργιογόνα και οσμές, διατηρώντας τον αέρα υγιή και καθαρό. Επίσης σε πολλά μοντέλα υπάρχουν τεχνολογίες που καθαρίζουν τον αέρα, παράγοντας ηλεκτρόνια υψηλής ταχύτητας που διασπούν αποτελεσματικά ιούς, βακτήρια και αλλεργιογόνα».
Η πανδημία κορωνοϊού έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία. Σε αυτό το πλαίσιο έχει ανοίξει η συζήτηση για το αν ο κλιματισμός συμβάλει στην διάδοση του ιού.
«Οι ειδικοί της REHVA (Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Ενώσεων Θέρμανσης, Εξαερισμού και Κλιματισμού) και της ASHRAE (Αμερικάνικη Ένωση Μηχανικών Θέρμανσης, Ψύξης και Κλιματισμού) ετοίμασαν βασικές οδηγίες, τις οποίες υιοθετούμε διαχρονικά στη Applia, για τον τρόπο λειτουργίας και χρήσης των συστημάτων κλιματισμού και εξαερισμού κτιρίων σε περιοχές με πανδημία κορωνοϊού.
Από τις δημοσιεύσεις των εν λόγω ενώσεων προκύπτει ότι ο αερισμός και καθαρισμός του αέρα, όπως και ο έλεγχος θερμοκρασίας και υγρασίας, μέσα από τα συστήματα κλιματισμού δύναται να μειώσει σημαντικά την συγκέντρωση των αερομεταφερόμενων λοιμογόνων ιών και κατά συνέπεια να βελτιώσει τον κίνδυνο μετάδοσής τους μέσω του αέρα.
Στην Applia ανέκαθεν υπογραμμίζαμε τη σημασία της σωστής συντήρησης και χρήσης. Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος πανικού: εάν υποβάλλετε τακτικά την εγκατάστασή σας σε σωστή συντήρηση, προστατεύετε την υγεία σας», τονίζει η κα. Αντωνίου.
Από το Υπουργείο Υγείας έχουν εκδοθεί αναλυτικές οδηγίες για τα μέτρα που αφορούν στη χρήση των κλιματιστικών μονάδων. Σύμφωνα με αυτές, για τα κεντρικά κλιματιστικά όταν αυτά πρέπει να λειτουργήσουν, ο αέρας που εισέρχεται να είναι κατά το μέγιστο δυνατό «φρέσκος», δηλαδή να προέρχεται από το εξωτερικό περιβάλλον και να μην γίνεται ανακύκλωσή του.
Για τα οικιακού τύπου να μην γίνεται χρήση αν δεν απόλυτα απαραίτητο. Αν πρέπει να γίνει χρήση, αυτή πρέπει να συνοδεύεται με ανοικτό κάποιο παράθυρο ώστε να γίνεται ανανέωση του αέρα.
Επίσης, λόγω του κορωνοϊού τα κλιματιστικά θα πρέπει να καθαρίζονται πολύ πιο τακτικά από μία φορά το χρόνο. Γενικά, πάντως, τα οικιακά κλιματιστικά, εφόσον δεν υπήρξε κάποιο κρούσμα, δεν ενέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο.
Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, οι βασικές συστάσεις που αφορούν τον αερισμό και τη χρήση των συστημάτων εξαερισμού-κλιματισμού κτιρίων για την αποφυγή της διάδοσης του κορωνοϊού, συνοψίζονται στις παρακάτω:
1. Εξασφάλιση του φυσικού αερισμού των εσωτερικών χώρων με φρέσκο εξωτερικό αέρα, όσο συχνότερα γίνεται.
2. Όλες οι κεντρικές κλιματιστικές μονάδες που χρησιμοποιούν ανακυκλοφορία του αέρα, θα πρέπει να ρυθμιστούν ώστε να αυξηθεί το ποσοστό της παροχής φρέσκου εξωτερικού αέρα (σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό, ιδανικά σε ποσοστό 100%). Η ανακυκλοφορία του εσωτερικού αέρα χωρίς την παροχή εξωτερικού, πρέπει να αποφευχθεί καθώς μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση του κινδύνου μετάδοσης του ιού.
Επιπλέον, οι μονάδες αυτές συνιστάται να τίθενται σε συνεχή λειτουργία 24ώρες/24ωρο όλες τις μέρες της εβδομάδας (24/7) ακόμα και όταν το τμήμα που τροφοδοτούν δεν λειτουργεί. Προσοχή πρέπει να δίνεται ώστε οι έξοδοι των αεραγωγών απόρριψης να απέχουν όσο το δυνατόν περισσότερο από τα σημεία αναρρόφησης του φρέσκου αέρα.
3. Αύξηση του χρόνου λειτουργίας του εξαερισμού σε κτίρια που διαθέτουν μηχανικό εξαερισμό. Συνιστάται συνεχής λειτουργία τις νύχτες, τις αργίες και τα σαββατοκύριακα (σε χαμηλότερες ωστόσο ταχύτητες). Η ταχύτητα εξαερισμού θα πρέπει να επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα 2 ώρες πριν την προσέλευση του προσωπικού και να μειώνεται 2 ώρες μετά την αποχώρησή του. Η επέκταση του χρόνου λειτουργίας του εξαερισμού αποσκοπεί στην απομάκρυνση των πιθανών λοιμογόνων σταγονιδίων τόσο από τον αέρα όσο και από τις επιφάνειες.
4. Δεν συνιστάται αλλαγή στις ρυθμίσεις θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας. Με βάση ότι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, φαίνεται ότι ο ιός είναι αρκετά ανθεκτικός στις αποδεκτές από τον άνθρωπο τιμές θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας σε χώρους διαβίωσης.
5. Μονάδες κλιματιστικών, τύπου fan coil (FCU) ή διμερούς τύπου (split units), όταν είναι εφικτό, να μην λειτουργούν. Όταν δεν είναι εφικτό, να τίθενται σε συνεχή λειτουργία 24/7 με παράλληλη παροχή φυσικού αερισμού. Η σύσταση αυτή αποσκοπεί στην αποφυγή της επαναιώρησης των ιών στην περίπτωση διακοπής και επανέναρξης της λειτουργίας των μονάδων καθώς και στην επαρκή ανανέωση του εσωτερικού αέρα με φρέσκο.
6. Είναι σημαντική η σωστή εγκατάσταση, η τακτική συντήρηση και ανανέωση των φίλτρων των κλιματιστικών, σύμφωνα με τον κατασκευαστή και το ενδεδειγμένο πρόγραμμα συντήρησης. Ωστόσο, η αυξημένη λειτουργία των κλιματιστικών κάτω από τις τρέχουσες συνθήκες, ενδέχεται να απαιτήσει συχνότερη συντήρηση.
Οι τακτικές εργασίες συντήρησης, καθαρισμού και αντικατάστασης φίλτρων θα πρέπει να εκτελούνται από εξειδικευμένο προσωπικό λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, συμπεριλαμβανομένης και της προστασίας του αναπνευστικού συστήματος με μάσκα.
Ο κλιματισμός δεν είναι πολυτέλεια, είναι βασική ανάγκη που συνδέεται άμεσα με την ποιότητα ζωής που έχουμε στην καθημερινότητά μας ή ακόμα και την παραγωγικότητα στην εργασία μας. Μιας και μπαίνουμε, λοιπόν, στην εποχικότητα της αγοράς, η κα. Αντωνίου επισημαίνει ότι «όσοι σκέφτονται να αγοράσουν καινούργιο κλιματιστικό θα πρέπει να απευθυνθούν στους ειδικούς, να αξιολογήσουν την παράμετρο του value for money, το after sales, τη συντήρηση που θα χρειαστούν και κυρίως την αξιοπιστία και τεχνογνωσία της εταιρίας που θα εμπιστευτούν. Τέλος, η αντικατάσταση μίας παλιάς συσκευής θα επιφέρει σημαντική εξοικονόμηση στους λογαριασμούς παροχής ενέργειας μέσω μίας λύσης που είναι και περιβαλλοντικά υπεύθυνη».
Φίλτρα
Σχεδόν κάθε κατασκευαστής έχει αναπτύξει το δικό του σύστημα φιλτραρίσματος του αέρα, τα οποία όχι μόνο κατακρατούν, αλλά και διασπούν τις βλαβερές ουσίες του αέρα. Έτσι, υπάρχουν μοντέλα με μεμβράνες πολλαπλών δράσεων π.χ. νανοπλατίνας, ή τιτανίου με επικάλυψη απατίτη. Έτσι απομακρύνονται τα αλλεργιογόνα, η σκόνη και οι μικροοργανισμοί, ενώ έχουν αντιβακτηριακή και αποσμητική δράση.
Σε άλλα κλιματιστικά, ο αέρας περνά μέσα από πολλαπλές μεμβράνες, καθεμία από τις οποίες αναλαμβάνει συγκεκριμένο ρόλο. Ορισμένες συσκευές χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό φωτοκαλυτικού φίλτρου (το οποίο δρα ενάντια στα βακτήρια, ιούς και δυσάρεστες οσμές), φίλτρου ενεργού άνθρακα (που καταπολεμά τις δυσάρεστες οσμές) και φίλτρου Silver Ion (για προστασία του αέρα από τις τοξίνες που προκαλούν πονοκεφάλους και αδιαθεσία).
Στις πολλαπλές μεμβράνες που διαθέτουν, άλλα προϊόντα περιλαμβάνουν βιοφίλτρα, δηλαδή φίλτρα με βιολογικά ένζυμα που καταστρέφουν τα βακτήρια, όπως και φίλτρα HEPA (High Efficiency Particulate Air) που εγκλωβίζουν ακόμη και τα πολύ μικρά σωματίδια σκόνης ή μικρόβια. Επίσης, τα φίλτρα Cold Catalyst δεσμεύουν τις οργανικές πτητικές ενώσεις, ενώ το φίλτρο Vitamin C έχει ευεργετική επίδραση στην υγεία και την ελαστικότητα του δέρματος.
Ιονιστής
Ο ιονιστής αποτελεί επιλογή πολλών κατασκευαστών για την απολύμανση του αέρα. Xάρη στα ιόντα που απελευθερώνει, μπορεί να εξουδετερώσει τα αλλεργιογόνα, τα ακάρεα και τους ρύπους.
Τεχνολογία Plasma
Ορισμένα μοντέλα χρησιμοποιούν την τεχνολογία Plasma για τον καθαρισμό του αέρα. Σύμφωνα με τους κατασκευαστές είναι δέκα φορές πιο αποτελεσματική στην εξουδετέρωση των αλλεργιογόνων, της γύρης και των μικροβίων. Το plasma απομακρύνει επίσης πιο γρήγορα τις δυσάρεστες οσμές, όπως τον καπνό του τσιγάρου.
Λειτουργία αυτοκαθαρισμού
Όσο το κλιματιστικό λειτουργεί στην ψύξη, μπορεί σταδιακά να συσσωρεύεται υγρασία στην εσωτερική μονάδα. Με την πάροδο του χρόνου, είναι πιθανό να αρχίσει να αναπτύσσεται μούχλα, με συνέπεια το μηχάνημα να «βγάζει» μια δυσάρεστη οσμή όταν τίθεται σε λειτουργία. Ακόμη χειρότερα, η μούχλα είναι ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη μυκητών, υποβαθμίζοντας έτσι την ποιότητα του αέρα στον κλιματιζόμενο χώρο. Για να προλάβουν τέτοια προβλήματα, αρκετά κλιματιστικά διαθέτουν αυτόματη λειτουργία αυτοκαθαρισμού.
Ενεργοποιείται κάθε φορά που το μηχάνημα τίθεται εκτός λειτουργίας, ώστε να απομακρύνονται στα συμπυκνώματα νερού από την εσωτερική μονάδα. Ως λειτουργία αυτοκαθαρισμού, άλλοι κατασκευαστές ονομάζουν μία ξεχωριστή ρύθμιση για την αφύγρανση της εσωτερικής μονάδας, η οποία μπορεί να ενεργοποιηθεί από τον χρήστη όταν το μηχάνημα βρίσκεται εκτός λειτουργίας.
Επικάλυψη κατά των ρύπων στο ψυκτικό στοιχείο
Ορισμένα μοντέλα διαθέτουν στο ψυκτικό τους στοιχείο ειδική επικάλυψη που δεν επιτρέπει στους ρύπους να κολλήσουν πάνω του, με συνέπεια να αποβάλλονται με το νερό αποστράγγισης. Έτσι, επιβραδύνουν κατά περίπου 1,5 χρόνο τη συσσώρευση ρύπων στο εσωτερικό του κλιματιστικού, σε σχέση με τα συμβατικά μοντέλα, ενώ για τον καθαρισμό του στοιχείου δεν χρειάζονται «σκληρά» χημικά καθαριστικά.
Αντιβακτηριακή επικάλυψη εξωτερικής μονάδας
Σε μερικά μοντέλα, η εξωτερική μονάδα διαθέτει υδροφυλλική επικάλυψη, που αποτρέπει την ανάπτυξη βακτηριδίων στις επιφάνειές της. Έτσι, εξασφαλίζουν πως δεν πρόκειται να «περάσουν» βλαβεροί οργανισμοί στο εσωτερικού του σπιτιού.
